Réamhrá
Is tionscnamh socrúcháin oibre sa phobal é Tús a sholáthraíonn
deiseanna oibre gearrthéarmacha do dhaoine dífhostaithe. Tá sé i gceist ag
na deiseanna oibre ann chun an pobal a thairbhiú agus tá siad soláthraithe
ag eagraíochtaí pobail agus deonacha i gceantair uirbeacha agus tuaithe
araon. Tá an tionscnamh Tús á bhainistiú ag comhlachtaí forbartha
áitiúla agus Údarás na Gaeltachta don Roinn Coimirce Sóisialaí, a bhfuil
freagracht fhoriomlán ar an scéim.
Beidh daoine dífhostaithe atá i dteideal páirt a ghlacadh sa scéim á
roghnú agus déanfaidh an Roinn Coimirce Sóisialaí teagmháil leo – féach
'Próiseas roghnúcháin' thíos.
Cineál tionscadail
Ní mór don obair go léir a dhéanann na rannpháirtithe ar an scéim Tús
pobalbhunaithe. I measc na gcineálacha tionscadal incháilithe don scéim
tá:
- Seirbhísí (mar shampla, caomhnú agus cothabháil siúláin
náisiúnta)
- Seirbhísí cúramacha (mar shampla, cúram leanaí, cúram daoine
aosta)
- Seirbhísí pobail ginearálta (mar shampla, nuachtlitreacha nó
soláthar faisnéise do phobail
- Seirbhísí oidhreachta (mar shampla, tionscadal oidhreachta
áitiúil)
- Seirbhísí para-oideachasúil (mar shampla, grúpaí imeartha
pobail)
Leithdháileadh na n-áiteanna
Leithdháilfear áiteanna ar an scéim d’eagraíochtaí pobail agus
deonacha a bhfuil baint acu le seachadadh seirbhísí áitiúla i gceantair
uirbeacha agus tuaithe - féach 'Eagraíochtaí pobail agus deonacha' thíos.
Beidh an leithdháileadh bunaithe ar líon na ndaoine dífhostaithe
incháilithe i ngach comhlacht forbartha áitiúla nó i gceantar Údarás na
Gaeltachta.
Rannpháirtithe
Chun a bheith incháilithe páirt a ghlacadh sa scéim Tús ní mór duit na
coinníollacha seo a leanas a shásamh:
- A bheith dífhostaithe go leanúnach ar feadh ar a laghad 12 mhí agus
"ag síniú" ar bhonn lán-aimseartha; agus
- A bheith ag fáil íocaíochta cuardaitheora poist (Sochar Cuardaitheora
Poist nó Liúntas Cuardaitheora Poist) ón Roinn Coimirce Sóisialaí le
haghaidh 12 mhí ar a laghad; agus
- A bheith ag fáil Liúntas Cuardaitheora Poist.
Próiseas roghnúcháin
Déanfar daoine dífhostaithe a bhfuil incháilithe don scéim a
shainaithint agus déanfaidh a n-oifig leasa shóisialaigh nó ionad Intreo
áitiúil teagmháil leo agus cuirfear an deis ar fáil dóibh a bheith
páirteach sa scéim. Ó Bealtaine 2015, d’fhéadfadh go líontar roinnt
áiteanna trí féinatreorúchán ag rannpháirtithe féideartha.
Má aontaíonn siad páirt a ghlacadh sa scéim Tús iarchuirfear chuig a
gcomhlacht forbartha áitiúla iad nó chuig Údarás na Gaeltachta, áit ina
mbeidh siad earcaithe le haghaidh socrúchán oibre cuí nuair a bheidh sé ar
fáil.
Toisc nach bhfuil ach líon teoranta áiteanna ar an scéim, ní dhéanfar
teagmháil le gach duine dífhostaithe incháilithe.
Obair eile
Is féidir le rannpháirtithe ar an scéim Tús fostaíocht páirtaimseartha
eile a ghlacadh ar choinníoll nach gcuireann sé isteach ar obair agus amanna
an tsocrúcháin oibre Tús. Má chuirtear obair lánaimseartha eile ar fáil
do rannpháirtithe d'fhéadfaidís deireadh a chur lena gconradh socrúcháin
oibre.
Diúltú socrúcháin oibre
Faoin bPlean Gníomhaíochta Náisiúnta um Fhostaíocht tá ar dhuine atá
ag fáil Liúntas Cuardaitheora Poist glacadh le deiseanna oibre, mar shampla
tairiscint socrúcháin oibre Tús. Má dhiúltaíonn siad le deis oibre gan
chúis mhaith, d'fhéadfadh a n-íocaíocht leasa shóisialaigh a laghdú nó a
fhoirceannadh. Más rud é, tar éis diúltú socrúcháin, go ndéantar
íocaíocht duine a laghdú nó a fhoirceannadh d'fhéadfadh siad iarraidh ar
achomharc an chinnidh sin chuig an Oifig Achomhairc Leasa Shóisialaigh
laistigh de 21 lá.
Coinníollacha oibre
Beidh na rannpháirtithe ag obair ar feadh 19 uair an chloig go leith in
aghaidh na seachtaine agus maireann an socrúchán oibre ar feadh 12 mhí.
Gheobhaidh siad an tsaoire bhliantúil reachtúil céanna agus teidlíocht
saoire poiblí mar aon le fostaithe eile. I rith an 12 mhí, d’fhéadfadh go
mbeadh 2 lá saoire bhreoiteachta neamhdheimhnithe agus 7 lá saoire
bhreoiteachta deimhnithe acu. Nuair a chríochnaíonn an socrúchán, ba chóir
dóibh síniú lena n-oifig leasa shóisialaigh áitiúil arís. Ní féidir
leo páirt a ghlacadh sa scéim Tús arís ar feadh 3 bliana.
Cúram leanaí: Má tá cúram leanaí de dhíth ort chun
páirt a ghlacadh sa scéim Tús, d’fhéadfá bheith incháilithe le haghaidh
na Scéime
Cúram Leanaí Iarscoile.
Rátaí
Is an t-íosráta íocaíochta seachtainiúil do rannpháirtithe €220.50
(bunaithe ar fhigiúr 19.5 uaireanta oibre) ó Márta 2018.
Más €198 nó níos lú sa tseachtain é an Liúntas Cuardaitheora Poist
(cleithiúnaithe san áireamh) atá á fáil ag rannpháirtithe, gheobhaidh
siad an t-íosráta seachtainiúil Tús €220.50 (sin é €198 móide
€22.50). Más €198.01 nó níos mó sa tseachtain é an Liúntas
Cuardaitheora Poist (cleithiúnaithe san áireamh) atá á fáil acu,
gheobhaidh siad an ráta coibhéiseach móide €22.50 (tá roinnt eisceachtaí
ann).
Coimeádann rannpháirtithe aon sochair bhreise agus an cárta leighis ar an
gcuntar go mbíonn siad incháilithe fós.
Ioncam breise
Má tá aon ioncam breise agat, mar shampla, ioncam ó obair
páirtaimseartha, ní bheidh aon tionchar ar d’íocaíocht Tús. Áfach,
baineann na rialacha le haghaidh athraithe i do chúinsí féin le do
bhuníocaíocht leasa shóisialaigh le d’íocaíocht Tús freisin. Chun
ró-íocaíocht a sheachaint, má tá aon athrú i do chúinsí féin, ba
chóir duit cuir in iúl do chomhlacht forbartha áitiúla nó d’oifig
Údarás na Gaeltachta agus d’oifig leasa shóisialaigh áitiúil. Mar
shampla athraithe i do chúinsí féin, má fhaigheann do chleithiúnaí post,
déanfar a n-ioncam a mheas mar acmhainní i gcoinne d’íocaíochta Tús.
D’fhéadfadh go laghdófar d’íocaíocht Tús ach ní fhéadfadh í faoi
bhun an íosráta €220.50 a laghdaigh.
Céile nó páirtnéir agus Tús
Má fhaigheann tú áit ar scéim Tús agus má fhaigheann do chéile nó
pháirtnéir Liúntas Cuardaitheora Poist (LCP), Liúntas Míchumais (LM) nó
Cúnamh Feirme dóibh féin, is féidir leo Méadú I leith Duine Fásta
Cáilithe leis an LCP, LM nó Cúnamh Feirme a éiligh. Ansin déantar
measúnú ar d’ioncam ón scéim Tús (mar dhuine singil) mar fhostaíocht
inárachais i leith na híocaíochta.
Má tá tú ar scéim Tús agus má fhaigheann do chéile nó do
pháirtnéir áit ar scéim Tús, gheobhaidh gach duine agaibh ráta singil
íocaíochta Tús chomh maith le leath a Mhéadú Linbh Cáilithe le haghaidh
aon linbh cleithiúnach.
Cáin agus ÁSPC
Tá an íocaíocht Tús inchánaithe ach braitheann an méid iníoctha ar
chúinsí aonair.
Íocfar ranníocaíochtaí ÁSPC Aicme A do gach rannpháirtí. Má
thuilleann siad níos mó ná €352 sa tseachtain, íocann siad
ranníocaíocht ÁSPC.
Tá rannpháirtithe ar an scéim Tús díolmhaithe ón Muirear Sóisialta
Uilíoch.